Niels Bokhove
Als ik het goed begrepen heb schijnt de bekende Franse uitgever Gallimard al lange tijd de traditie te hebben om af en toe bij de aankoop van enkele delen uit haar befaamde Pléiade-reeks een Album cadeau te doen, dat wil zeggen een boekje met beeldmateriaal bij een belangrijke schrijver. Ik wist dat niet tot ik onlangs zo’n Album van vrienden cadeau kreeg: Album Kafka. Alleen, dat exemplaar hadden ze niet gekregen van Gallimard bij een aankoop, maar het was gewoon los te koop bij een mij helaas onbekende Haagse boekhandel.
Het is werkelijk een prachtige uitgave: in kleurendruk, geheel in leer gebonden, een ‘couverture’ van stevig plastic en dat alles in een kleurige cassette. Het boekje verscheen als deel 61 in de Bibliothèque de la Pléiade in maart dit jaar en werd verzorgd door Stéphane Pesnel. Het is officieel te krijgen bij aankoop van drie Pléiades. In dit geval was er zelfs een speciale aanleiding; de ‘Quinzaine de la Pléiade 2022’.
Het doet sterk denken aan Klaus Wagenbachs bekende Franz Kafka. Bilder aus seinem Leben, maar er is toch een groot verschil. Foto’s en documenten betreffende Kafka’s leven worden namelijk afgewisseld door allerlei illustraties van kunstenaars bij zijn werk en met ander beeldend materiaal geïnspireerd door dat werk. Het nieuwe van deze uitgave zit hem dus vooral in dit laatste. In totaal 184 beelden. Geen wonder dat veel mensen en instellingen worden bedankt voor hun medewerking.
Album Kafka bevat een ‘Table des illustrations’ en een index van personen, personages, plaatsen, titels en periodieken.
Deze uitgave is een mooie aanleiding om te melden dat bij Gallimard een groot Kafka-project voor dezelfde Pléiade-reeks op stapel staat: de Franse editie van de kritische brievenuitgave van Fischer Verlag. Als ik het goed begrepen heb in een enigszins uitgeklede versie, waardoor niet alleen de vier reeds verschenen delen maar ook het vijfde en laatste deel, dat vermoedelijk eind dit jaar of volgend jaar zal verschijnen (Hans-Gerd Koch werkt er hard aan), kan worden opgenomen. Ook de Tagebücher schijnen er deel van uit te maken. Leider van dit project is Jean-Pierre Lefebvre, romanschrijver, vertaler uit Duits en emeritus hoogleraar Duitse literatuur aan de École Normale Supérieure in Parijs.
Stéphane Pesnel, Album Kafka (Bibliothèque de la Pléiade, 61). Gallimard, Parijs 2022. 250 pp., ISBN 978-2-07-296089-5, prijs onbekend.