De van oorsprong Iraanse dichter-schrijver Rodaan Al Galidi beveelt in de Volkskrantbijlage V Zomer van 16 juli jl. De Gedaanteverwisseling aan als literatuur voor ‘deze zomer’, ook ter herlezing. ‘Altijd wanneer ik het ter hand neem, merk ik hoe ik ben veranderd – en hoe ik blijf veranderen, sinds ik het voor de eerste keer las, als puber, in het Arabisch. Alsof ik een oude foto van mezelf bekijk. […] Het is een novelle – ongeveer 200 gram weegt het en gaat dus gemakkelijk mee in de vakantiekoffer – maar des te diepzinniger. […] De gedaanteverwisseling […] is zó magisch, zó geweldig – en zó on-Hollands. […] Wanneer ik op reis ben en slaap in een smoezelig hotel met vieze bedden, denk ik aan [Gregor Samsa]. Een slecht hotel is lang niet zo erg als wat [hem] is overkomen.’ Een prachtige aanbeveling!
Welke Arabische vertaling?, vraag ik me dan meteen af. Zou het de Iraanse vertaling van Sadeq Hedayat (1903-1951) uit 1950 zijn, die deze samen met Hasan Qaemian vanuit het Frans maakte? Hedayats vertaalde overigens eerder ook Vor dem Gesetz en In der Strafkolonie. Zijn laatste boek was Boodschap van Kafka (1948), in 2006 in Nederlandse vertaling verschenen.
Waarom speciaal voor déze zomer wordt me echter niet duidelijk. Of zeur ik? Het boek lijkt me voor elke zomer en eigenlijk elk seizoen geschikt. Voor een zomer misschien toch meer, omdat dan de huid van de witte lezer een gedaanteverwisseling kan ondergaan van wit naar bruin. – N.B.
